تفسیر علمی باد

---

باد پدیده‌ای طبیعی است که قدما چگونگی پیدایش و تأثیر آن در طبیعت را در بخش طبیعیات فلسفه بررسی می‌کردند و در  علوم جدید بر پایه تجربه نظراتی درباره آن سامان یافته است.

۱ - تعریف باد

---

بر اساس علوم جدید و قدیم، باد جزئی از هوا و جوّ زمین است که دارای وزن و حرکت گردشی است و حرکت آن به سبب فشاری است که از سوی خورشید یا گردش زمین بر آن وارد می‌شود و برای بارش باران وجود بادهایی از جناح‌های گرم و سرد و صعود به بالا برای بارور کردن ابرها و ایجاد حالت‌ انقلاب و ناپایداری در منطقه تشکیل ابر لازم‌است.

۲ - تفسیر علمی آیات مربوط به باد

---

با توجه به گزارش‌های علمی ارائه شده درباره باد، برخی مفسران با روی‌کرد تفسیر علمی ، آیات مربوط به باد را بررسی کرده‌اند. 
یکی از نویسندگان معاصر که با نگارش کتاب باد و باران در قرآن کوشش بسیاری در این راستا کرده است اعتقاد دارد نکات اساسی و مبانی اصلی علم جدید درباره پدیده باد، در گزینش کلمات و تعبیرهای بعضی آیات به خوبی منعکس شده است.

۲.۱ - وزن داشتن هوا

به باور وی، از‌ تعبیرِ «اَقَلَّت سَحابـًا ثِقالاً» که کارکرد باد را در جابه‌جایی ابرهای سنگین بیان‌ می‌کند وزن داشتن هوا و باد را می‌توان فهمید، زیرا به لحاظ علمی ابر چیزی جز هوا نیست.

۲.۲ - حرکت گردشی باد

واژه «تصریف» که به معنای گرداندن است در تعبیرِ «تَصریفِ الرِّیـحِ» حرکت گردشی باد را می‌رساند.

۲.۳ - وجود نیروی وارده بر باد

مشتقات واژه ارسال در تعابیر «اَرسَلنَا الرِّیـحَ»، «اَرسَلَ الرّیـحَ» و «یُرسِلُ الرِّیـحَ» می‌رساند که چیزی از مبدأی به مقصدی با نیرو یا وسیله‌ای به‌ راه افتاده است.

۲.۴ - تأثیر خورشید و زمین در باد

یادآوری تابش خورشید و گردش شب و روز پیش از ذکر باد به تأثیر خورشید و گردش زمین در حرکت باد اشاره دارد.

۲.۵ - نیاز باران به باد

استفاده از واژه «ریاح» در آیاتی که باد را زمینه‌ساز و بشارت دهنده باران می‌داند رساننده نیاز به وجود بادهایی برای بارش باران است.

۲.۶ - بادهای نعمت و مخرب

در روایتی آمده است که پیامبر هنگام وزش باد، از خداوند وزیدن بادها ( ریاح ) و نوزیدن‌ باد ( ریح ) را درخواست می‌کرد.
برخی در توضیح این روایت گفته‌اند که وزش بادهای متعدد، بارش باران را به دنبال دارد اما وزش یک باد، حاصلی ندارد یا سبب خسارت می‌شود. 

۲.۷ - بالا رفتن باد

واژه «یَعرُجُ» در «یَعلَمُ... ما یَنزِلُ مِنَ السَّماءِ و ما یَعرُجُ فیها» به بالا‌ رفتن باد اشاره دارد.

۲.۸ - قدرت بارورکردن باد

واژه «لَوقِحَ» در «و اَرسَلنَا الرِّیـحَ لَوقِحَ»  کارکرد‌ باد را در باروری ابرها یا درختان و گیاهان می‌رساند.

۲.۹ - ناپایداری بادها

واژه «تُثیرُ» در «یُرسِلُ الرّیـحَ فَتُثیرُ سَحابـًا» و «اَرسَلَ الرّیـحَ فَتُثیرُ سَحابـًا» بر وجود حالت انقلاب و ناپایداری هوا به هنگام تشکیل ابرهای باران‌زا دلالت دارد، زیرا «تُثیرُ» از ریشه «ث‌ ـ‌ و‌ ـ‌ ر» به‌ معنای انقلاب و دگرگونی است.

۳ - فهرست منابع

---

الامثال فی القرآن الکریم؛ انوار التنزیل و اسرارالتأویل، بیضاوی؛ البحر المحیط فی‌التفسیر؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تفسیر القرآن العظیم، ابن‌کثیر؛ التفسیر القرآن الکریم، ابن‌عربی؛ تفسیرالقمی؛ التفسیر‌الکبیر؛ تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب؛ جامع البیان عن تأویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ الجواهر فی تفسیر القرآن الکریم؛ جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام؛ حقائق التفسیر؛ الدرالمنثور فی التفسیر بالمأثور؛ روض الجنان و روح‌الجنان؛ شرح اصطلاحات تصوف؛ الشفاء (طبیعیات)؛ الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیه؛ فتح القدیر؛ فرهنگ فارسی؛ الفقه علی المذاهب الاربعه؛ الکشاف (طبیعیات)؛ کشف‌الاسرار و عدة‌الابرار؛ لسان العرب؛ لغت‌نامه؛ مثال‌های زیبای قرآن؛ مجمع البحرین؛ مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن؛ مجموعه آثار، بازرگان؛ معارف قرآن؛ المعجم الاحصائی لالفاظ القرآن الکریم؛ المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم؛ مفردات الفاظ القرآن؛ موسوعة‌کشاف اصطلاحات الفنون و‌العلوم؛ موسوعة مصطلحات التصوف الاسلامی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ النکت و‌العیون، ماوردی.

۴ - پانویس

---